Lale Oraloğlu (1924 - 2007) 

​

Lale Oraloğlu, 1924 yılında İzmir’de hayata geldi. Lise eğitimini Alman Lisesinde tamamlayan Oraloğlu, Hukuk Fakültesinde lisans eğitimine başladı. Fakat burada yalnızca bir yıl boyunca eğitim gören Oraloğlu, daha sonra Ön Asya Filolojisi Bölümü’ne geçti. Bu sırada konservatuar eğitimi de alan Oraloğlu, Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili Filolojisi’nden mezun oldu. 1951 yılında gazeteciliğe başlayan Oraloğlu, Ekspres Akşam ve Yeni Sabah’ta köşe yazıları yazdı. Aynı zamanda oyunculuğa başlayan Oraloğlu, Sami Ayanoğlu’nun yönettiği 1951 yapımı olan “Yavuz Sultan Selim Ağlıyor” adlı filmde oyunculuk yaptı. Aynı zamanda bu dönemde tiyatro oyunlarında da yer alan Oraloğlu, Muhsin Ertuğrul’un önerisi üzerine kendi tiyatrosu olan Oraloğlu Tiyatrosu’nu kurdu. 

“Leylaklar Altında” (1954), “Sevdiğim Sendin” (1955) ve “Kırık Çanaklar” (1960) filmleriyle Türk Film Festivali’nde “En Başarılı Kadın Oyuncu” ödüllerini kazandı. Oyunculuğunun yanında senaristliğini de devam ettiren Oraloğlu, “Sevdiğim Sendin” isimli filmin senaryosu ile “En Başarılı Senarist” ödülünü aldı. “Bir Kadın Uğruna” (1971), “Bizimkiler” (1971), “Hızlı Hızır” (1972) ve “Ölüm Bebekleri” (1972) filmlerinin yönetmenlik koltuğuna oturdu. Yönettiği filmlerin gişede başarısız olması nedeniyle borçlarını tiyatroda çalışarak ödedi. Sektörün dışında akademik olarak Selçuk Üniversitesi’nde tiyatro hocalığı görevinde bulundu. 

 

Senarist Filmografisi

Sevdiğim Sendin, 1955, Yönetmen: Agah Hün, Senaryo: Lale Oraloğlu (Andre Gide'in ''Pastoral Senfoni" adlı romanından uyarlanmıştır), Yapımcı: Lale Oraloğlu, Görüntü yönetmeni: Turgut Ören, Oyuncular: Lale Oraloğlu, Cahit Irgat, Sadri Alışık, Neriman Alışık, Mualla Kaynak, Ahmet Tarık Tekçe, Akın Oraloğlu, Yapım şirketi: Alev Film. 

Kırık Çanaklar, 1960, Yönetmen: Memduh Ün, Senaryo: Halit Refiğ, Lale Oraloğlu, Bülent Oran (Edmond Morris'in "Tahta Çanaklar" adlı oyunundan uyarlanmıştır), Yapımcı: Nusret İkbal, Görüntü yönetmeni: Turgut Üren, Oyuncular: Lale Oraloğlu, Turgut Özatay, Rüya Gümüşata, Mualla Kaynak, Salih Tozan, Reha Yurdakul, Engin Deniz, Mahmure Handan, Asım Nipton, Niyazi Er, Adnan Uygur, Yapım şirketi: Be-Ya Film. 

Notlar: Lale Oraloğlu, senaryo yazımında Halit Refiğ'in ilgisi olmadığını belirtmiştir. (Ruken Öztürk, 2004, "Sinemanın Dişil Yüzü", Om yayınları, s. 111-112).

Hatırla Sevgilim, 1961, Yönetmen: Dr. Arşavir Alyanak, Senaryo: Lale Oraloğlu, Yapımcı: Agop Fındıkyan, Görüntü yönetmeni: Şevket Kıymaz, Oyuncular: Fikret Hakan, Türkan Şoray, Suzan Avcı, Avni Dilligil, Salih Tozan, Mehmet Aslan, Mustafa Dağhan, Ahmet Tarık Tekçe, Osman Alyanak, Yapım şirketi: Işık Film. 

Bir Kadın Tuzağı, 1971, Yönetmen: Lale Oraloğlu, Yapımcı: Gürdal Onur, Senaryo: Lale Oraloğlu, Görüntü yönetmeni: Ali Uğur, Oyuncular: Fikret Hakan, Lale Oraloğlu, Alev Oraloğlu, Avni Dilligil, Orçun Sonat, Güzin Özipek, Selma Sonat, Ergun Özcan, Tülin Oral, Melih Laçinkaya, Zeki Seze, Yapım Şirketi: Kıvanç Film.

Bizimkiler Hüdaverdi Pırtık, 1971, Yönetmen: Lale Oraloğlu, Yapımcı: Gürdal Onur, Senaryo: Lale Oraloğlu, Görüntü yönetmeni: Mass Difala, Oyuncular: Haldun Dormen, Önder Tekin, Ercan Yazgan, Can Dirim, Ihsan Yüce, Pekcan Koşar, Suna Pekuysal, Yüksel Gözen, Benan Öz, Öcal San, Mehmet Yıldırım, Teoman Aksoy, Yapım Şirketi: Oraloğlu Film.

Ölüm Bebekleri, 1972, Yönetmen: Lale Oraloğlu, Yapımcı: Lale Oraloğlu, Senaryo: Lale Oraloğlu, Görüntü yönetmeni: Fevzi Eryılmaz, Oyuncular: Yıldırım Gencer, Lale Oraloğlu, Orçun Sonat, Funda Ege, Maritza, Gülşen Gürsoy, Kayhan Yıldızoğlu, Mümtaz Ener, Engin Köprücü, Niyazi Vanlı, Yapım Şirketi: Oraloğlu Film.

Hızlı Hızır, 1972, Yönetmen: Lale Oraloğlu, Yapımcı: Lale Oraloğlu, Senaryo: Lale Oraloğlu, Görüntü yönetmeni: Paşa Gündoğdu, Oyuncular: Yılmaz Köksal, Sevinç Pekin, Fatma Belgen, Kayhan Yıldızoğlu, İ. Hakkı Şen, Atilla Ergün, Maritza, Leyla Başar, Sema Semir, Ahmet Şenses, İbrahim Kurt, Yapım Şirketi: Oraloğlu Film.

 

Yapımcı Filmografisi

Sevdiğim Sendin, 1955, Yönetmen: Agah Hün, Senaryo: Lale Oraloğlu (Andre Gide'in ''Pastoral Senfoni" adlı romanından uyarlanmıştır), Yapımcı: Lale Oraloğlu, Görüntü yönetmeni: Turgut Ören, Oyuncular: Lale Oraloğlu, Cahit Irgat, Sadri Alışık, Neriman Alışık, Mualla Kaynak, Ahmet Tarık Tekçe, Akın Oraloğlu, Yapım şirketi: Alev Film. 

Hızlı Hızır, 1972, Yönetmen: Lale Oraloğlu, Yapımcı: Lale Oraloğlu, Senaryo: Lale Oraloğlu, Görüntü yönetmeni: Paşa Gündoğdu, Oyuncular: Yılmaz Köksal, Sevinç Pekin, Fatma Belgen, Kayhan Yıldızoğlu, İ. Hakkı Şen, Atilla Ergün, Maritza, Leyla Başar, Sema Semir, Ahmet Şenses, İbrahim Kurt, Yapım Şirketi: Oraloğlu Film.

Ölüm Bebekleri, 1972, Yönetmen: Lale Oraloğlu, Yapımcı: Lale Oraloğlu, Senaryo: Lale Oraloğlu, Görüntü yönetmeni: Fevzi Eryılmaz, Oyuncular: Yıldırım Gencer, Lale Oraloğlu, Orçun Sonat, Funda Ege, Maritza, Gülşen Gürsoy, Kayhan Yıldızoğlu, Mümtaz Ener, Engin Köprücü, Niyazi Vanlı, Yapım Şirketi: Oraloğlu Film.

 

Ödülleri: 

Leylaklar Altında (1954)

2. Türk Filmleri Festivali (1954) “En Başarılı Kadın Oyuncu” (Lale Oraloğlu)

Sevdiğim Sendin (1955)

3. Türk Filmleri Festivali (1955) “En Başarılı Kadın Oyuncu” (Lale Oraloğlu), “En Başarılı Senarist” (Lale Oraloğlu)

Kırık Çanaklar (1960)

2. İzmir Türk Film Festivali (1961) “En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu” (Lale Oraloğlu)

 

Kaynakça

Evren, M. Burçak. (2014). Türk Sinemasının 100 Yılı. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı.

Özgüç, Agâh. (1994). Türk Film Yönetmenleri Sözlüğü. İstanbul: Afa Yayınları.

Öztürk, S. Ruken. (2004). Sinemanın “Dişil” Yüzü Türkiye’de Kadın Yönetmenler. İstanbul: Om Yayınevi.